NỘI DUNG BÀI VIẾT
Nếu bạn chưa xem phần 1, tham khảo Top 10 ngôn ngữ lập trình đáng học nhất năm 2021 (phần 1)
Hiện nay, có khoảng 600 ngôn ngữ lập trình trên mạng. Nhu cầu và sự phổ biến của các ngôn ngữ lập trình biến động hàng năm. Ngoài ra, các ngôn ngữ lập trình mới đang ra mắt với các tính năng hấp dẫn.
Vậy bạn nên học ngôn ngữ lập trình nào? Học một ngôn ngữ lập trình mới luôn đòi hỏi khoản đầu tư thời gian và chất xám. Nếu bạn là một developer dày dặn kinh nghiệm hoặc nếu bạn đã biết một số ngôn ngữ lập trình thì việc học một ngôn ngữ mới rất thích hợp.
Nhưng nếu bạn bắt đầu sự nghiệp lập trình của mình bây giờ hoặc nếu bạn muốn học ngôn ngữ lập trình thứ nhất hoặc thứ hai của mình, thì bạn nên học một trong những ngôn ngữ lập trình chính thống và đã có tên tuổi. Ở đây, mình sẽ liệt kê top 10 ngôn ngữ lập trình dựa trên các tiêu chí sau:
- Trở thành xu hướng chủ đạo và vững chắc trong ngành Phát triển Phần mềm.
- Được xếp hạng hàng đầu trong các trang web xếp hạng ngôn ngữ lập trình nổi tiếng.
- Mức độ phổ biến đang tăng lên hoặc ổn định và không giảm mạnh.
- Có số lượng lớn các thư viện, khuôn mẫu, hỗ trợ nhiều công cụ và có một cộng đồng đông đảo.
- Nhu cầu của thị trường với mức lương khởi điểm tốt.
Ngoài ra, mình sẽ tóm tắt các ngôn ngữ lập trình cùng với bối cảnh lịch sử, mức độ phổ biến và ứng dụng của nó.
Dưới đây là top 6 – 10 ngôn ngữ lập trình đáng học nhất năm 2021.
6. C++
Bjarne Stroustrup đã làm việc với Dennis Ritchie (người tạo ra C) tại Bell Lab trong những năm 1970 và bị ảnh hưởng nặng nề bởi C. Ban đầu, ông tạo ra C ++ như một phần mở rộng của C, bổ sung thêm các tính năng Hướng đối tượng. Theo thời gian, C ++ đã phát triển thành một ngôn ngữ lập trình đa mô hình, có mục đích chung. Giống như C, C ++ cũng cung cấp khả năng truy cập bộ nhớ cấp thấp và được biên dịch trực tiếp thành các lệnh của máy.
C ++ cũng cung cấp toàn quyền kiểm soát phần cứng với độ phức tạp ngẫu nhiên. Ngoài ra, C ++ cung cấp quá nhiều tính năng và là một trong những ngôn ngữ lập trình phức tạp nhất cho người mới bắt đầu và người muốn thành thạo nó.
Với tất cả những yếu tố này, C ++ đã không còn phổ biến so với Java trong lĩnh vực phát triển phần mềm doanh nghiệp và nhu cầu về dữ liệu lớn trong những năm 2000.
Tuy nhiên, C ++ một lần nữa quay trở lại với sự gia tăng của GPU, , Điện toán đám mây,.. vì nó có thể nhanh chóng tự thích ứng để tận dụng các thay đổi của phần cứng và hệ sinh thái.
Ngày nay, C ++ là một trong những ngôn ngữ lập trình quan trọng và được sử dụng nhiều nhất để dạy trong các trường cấp 3, ĐH và trong ngành công nghiệp.
Mức độ phổ biến
C ++ là ngôn ngữ lập trình lâu đời thứ hai trong danh sách này và đứng thứ 4 trong bảng xếp hạng ngôn ngữ lập trình TIOBE:
Octoverse đã xếp hạng C++ ở vị trí thứ 7 theo đóng góp của kho lưu trữ GitHub:
Ứng dụng
- Lập trình hệ thống (System Programming)
- Phát triển trò chơi (Game Development)
- Hệ thống IoT và thời gian thực (IoT and Real-Time Systems)
- Học máy, Học sâu (Machine Learning, Deep Learning)
- Hệ thống nhúng,H ệ thống phân tán (Embedded Systems, Distributed Systems)
7. PHP
Giống như Python, PHP là một ngôn ngữ lập trình do một nhà phát triển duy nhất phát triển như một dự án phụ trong suốt những năm 90. Kỹ sư phần mềm Rasmus Lerdorf ban đầu đã tạo ra PHP như một tập hợp các mã nhị phân được viết bằng C để tạo các Ứng dụng Web động. Sau đó, nhiều chức năng đã được thêm vào sản phẩm PHP và nó đã phát triển một cách rất nhanh thành một ngôn ngữ lập trình hoàn chỉnh.
Hiện tại, PHP là một ngôn ngữ lập trình động, đa năng, chủ yếu được sử dụng để phát triển các ứng dụng Web phía máy chủ.
Với sự gia tăng của phát triển ứng dụng Web phía máy khách dựa trên JavaScript, PHP đang mất dần sự hấp dẫn và phổ biến của nó và PHP đã qua thời kỳ đỉnh cao.
Trái với suy nghĩ của nhiều người, PHP sẽ không chết sớm, mặc dù sự phổ biến của nó sẽ dần giảm đi nhưng nó vẫn là ngôn ngữ dễ học và được sử dụng phổ biến trong việc phát triển ứng dụng Web mà nhiều công ty phần mềm vẫn đang sử dụng như các gã khổng lồ Facebook và WordPress.
Vì PHP được sử dụng trong phát triển Web trong 36 năm qua nên có rất nhiều framework PHP thành công và ổn định trên thị trường.
Mức độ phổ biến
Octoverse đã xếp hạng PHP là ngôn ngữ lập trình phổ biến thứ 6 theo đóng góp của kho lưu trữ GitHub:
Trang web xếp hạng ngôn ngữ lập trình TIOBE đã xếp hạng PHP là ngôn ngữ lập trình phổ biến thứ 8. Mặc dù lịch sử xếp hạng lâu dài của PHP cho thấy PHP đã qua thời kỳ đỉnh cao và dần mất đi sức hấp dẫn của nó:
Ứng dụng
- Phát triển ứng dụng Web phía máy chủ (Server-side Web Application Development)
- Phát triển hệ thống CMS (Developing CMS systems)
- Phát triển ứng dụng web độc lập (Standalone Web Application Development)
Tham khảo: Trở thành lập trình viên PHP Full-stack từ con số 0
8. TypeScript
TypeScript bắt nguồn từ những thiếu sót của JavaScript đối với việc phát triển các ứng dụng quy mô lớn ở cả Microsoft và các khách hàng bên ngoài của công ty này. Những thách thức đối với việc xử lý mã JavaScript phức tạp đã dẫn đến nhu cầu về công cụ tùy chỉnh để dễ dàng phát triển các thành phần trong ngôn ngữ này.
TypeScript có thể được sử dụng để phát triển các ứng dụng JavaScript cho cả thực thi phía máy khách và phía máy chủ (như với Node.js hoặc Deno). Có nhiều tùy chọn có sẵn để biên dịch. Có thể sử dụng Trình kiểm tra TypeScript mặc định hoặc có thể sử dụng trình biên dịch Babel để chuyển đổi TypeScript sang JavaScript.
Hiện nay, TypeScript đang trở nên rất phổ biến bởi có rất nhiều framework JavaScript chuyển sang sử dụng TypeScript làm ngôn ngữ lập trình chính bởi cú pháp chặt chẽ hơn JavaScript, dễ học, dễ sử dụng. Chỉ cần biết ES6 là có thể làm quen và sử dụng TypeScript mà không tốn nhiều thời gian.
Mức độ phổ biến
Octoverse đã xếp hạng TypeScript là ngôn ngữ lập trình phổ biến thứ 5 theo đóng góp của kho lưu trữ GitHub:
Ngoài ra, cuộc khảo sát dành cho nhà phát triển StackOverflow đã xếp hạng TypeScript là ngôn ngữ lập trình phổ biến thứ 9:
Ứng dụng
- Phát triển ứng dụng Web (Web Application Development)
- Phát triển Frontend(Frontend Development)
- Phát triển ứng dụng di động (Mobile App Development)
- Phát triển trò chơi trên trình duyệt (Browser Game Development)
9. Go
Giống như Swift, Go chỉ là ngôn ngữ lập trình thứ hai từ thập kỷ trước trong danh sách này và Go được tạo ra bởi một gã khổng lồ Công nghệ.
Trong thập kỷ qua, Google đã phát hiện ra rằng các ngôn ngữ lập trình hiện tại không thể sử dụng nguồn nhân lực, phần cứng dường như vô hạn của Google. Ví dụ, việc biên dịch cơ sở mã C ++ của Google mất nửa giờ. Ngoài ra, họ muốn giải quyết vấn đề mở rộng quy mô phát triển bằng ngôn ngữ mới.
Kỹ sư phần mềm nổi tiếng Rob Pike (UTF-8) và Ken Thompson (UNIX OS) tại Google đã tạo ra một ngôn ngữ lập trình hệ thống mới, thực dụng, dễ học, có khả năng mở rộng cao và Go được phát hành vào năm 2012. Go có thời gian chạy và trình thu gom rác (một vài Megabyte), nhưng thời gian chạy này được đóng gói trong tệp thực thi được tạo.
Mặc dù Go hơi thiếu tính năng, nhưng nó đã trở thành ngôn ngữ lập trình chính thống trong một thời gian ngắn.
Mức độ phổ biến
Trong hầu hết các ngôn ngữ lập trình phổ biến so sánh các trang web, Go xếp hạng cao và vượt qua nhiều ngôn ngữ hiện có.
Cuộc khảo sát dành cho nhà phát triển của StackOverflow năm 2020 cũng đã xếp hạng Go là Công nghệ phổ biến thứ 13 (ngôn ngữ lập trình phổ biến thứ 10):
Ứng dụng
- Lập trình hệ thống (System Programming)
- Điện toán không máy chủ (Serverless Computing)
- Ứng dụng kinh doanh (Business Applications)
- Điện toán đám mây (Cloud-Native Development)
- Vạn vật kết nối (Internet of Things)
10. R
R là ngôn ngữ lập trình thường được sử dụng trong học máy, thống kê, phân tích dữ liệu và nghiên cứu khoa học. Đây là một trong những ngôn ngữ phổ biến nhất được sử dụng bởi các nhà thống kê, phân tích dữ liệu, nhà nghiên cứu và tiếp thị, phân tích, trực quan hóa và trình bày dữ liệu. Nó bao gồm các thuật toán học máy, hồi quy tuyến tính, chuỗi thời gian, suy luận thống kê. Hầu hết các thư viện R được viết bằng R, nhưng đối với các tác vụ tính toán nặng, mã C, C ++ và Fortran được ưu tiên.
Khoa học dữ liệu đang định hình cách các công ty điều hành doanh nghiệp của họ và R là một công cụ tuyệt vời để thống kê, phân tích dữ liệu bên cạnh Python. Nếu bạn là một nhà khoa học dữ liệu thì R có thể là một sự lựa chọn tốt.
Mức độ phổ biến
Từ năm 2019 đến 2020, Ngôn ngữ lập trình R đã thiết lập một kỷ lục mới từ hạng 20 lên hạng 9. Cách đây một thời gian, có vẻ như Python đã chiến thắng trong cuộc chiến lập trình thống kê, nhưng mức độ phổ biến của R vẫn đang tăng lên trong dòng chảy của Python. Không thể phủ nhận được sự phổ biến, tiện dụng của R trong công cuộc lập trình thống kê dữ liệu.
Ứng dụng
- Khoa học dữ liệu (Data Science)
- Phân tích dữ liệu (Data Analytics)
- Học máy (Machine Learning)
Vậy theo các bạn, những người mới học lập trình thì nên học ngôn ngữ nào đầu tiên, hãy cùng bình luận ở phía bên dưới nhé!
Các bạn có thể tham khảo các bài viết hay về JavaScript tại đây.
Hãy tham gia nhóm Học lập trình để thảo luận thêm về các vấn đề cùng quan tâm.